HALFETİ HAKKINDA

 HALFETİ
İlçe. M.Ö. 855 yılında Asur Kralı III. Salmanassar tarafından zapt edildiği zaman " Ş itamrat" adı nı taşıyordu. Yunanlılar bunu değiştirerek " Urima " adı nı vermişlerdir. Süryaniler ise, ilçe için " Kal‘a Rhomeyta " ve " Hesna d'Romaye " adları nı kullanmışlardır. 

Arapları n eline geçtikten sonra " Kal‘at-ül Rum " adı takılmıştır. XI. Yüzyılda Bizanslıların eline geçince bu kez " Romaion Koyla " adı nı almıştır.1280 yı lında Bey sari komutasındaki Memluk Ordusu tarafından kuşatılmış, sonuç alınamayınca, şehirdeki Hıristiyan mahalleleri beş gün süre ile yağmalanmıştır. 1290 yılında bu kez Memluk Sultanı Eşref tarafından fethedildi ve son kez Memlükler tarafından tamir edilen şehre " Kal‘at-ül Müslimin " adı verildi. Yavuz Sultan Selim zamanı nda Osmanlılara geçen ilçe, günümüzde de kullanılan "Urumgala " ve " Rumkale " adları nı alarak 1954 yılında ilçe haline getirilmiştir. İl merkezine uzaklığı 120 km .dir. Yukarı Göklü adlı bir kasabası, 35 köyü ve 34 mezrası vardır. 2000 yılı Nüfus sayımına göre, ilçenin nüfusu 1.645'tir. 

İlçenin büyük bir kısmı Birecik Barajı'nın göl suları altında kalmıştır. Yeni yerleşim yeri olarak ilçe merkezine 7 km . mesafedeki Karaotlak mevkii seçilmiş ve yerleşime açılmıştır (nüfusu 963'tür).
Tarihi ve kültürel kalı ntıları içersinde barındıran, Birecik Barajının yapımından sonra büründüğü özgün kimliğiyle HALFETİ İlçesi önemli bir turizm potansiyeline kavuşmuştur. Şöyle ki Halfeti'de yaşamın tüm renklerini görmek mümkün. Kentin simgesi haline gelen ‘siyah gül' yerli yabancı tüm konukların ilgisini çekmekte, önemli bir ticaret potansiyeli içermektedir. İl Özel İdaresi tarafından satın alınan su motoruyla Aziz Nerses Kilisesi'nin, Barsavma Manastırı'nın ve daha bir çok tarihi yapının yer aldığı Rumkale' ye, kaya kilisesinin yer aldığı tarihi Savaşan köyüne ulaşım olanaklı hale gelmiştir.

TARİHİ MEKANLARI RUMKALE
Rumkale, Birecik Ovası 'nın ve Halfeti'nin kuzeyinde, Fırat Nehri'nin kıyı kesiminin doğusunda, Şanlıurfa yoluna bakan bir tepe üzerindedir ve Birecik'i kuzeyinden ve kuzeydoğusundan sınırlar. XX. yüzyılın başlarında bir kaza halinde idi ve kazanın merkezi de Halfeti kasabası idi. Rumkale, Asurlular dönemindeŞitamrat ismiyle tanınmıştır. 

Daha sonra Urima adı nı almış ve XII. yüzyılda Ermeni Piskoposluğu'nun merkezi haline gelmiştir. 1292 yılında Memluklu Sultanı Melik el-Eşref tarafından ele geçirilmiştir. 1516 yılında Mercidabık Savaşı'ndan sonra Osmanlı egemenliğine giren Rumkale, Halep Eyaletine bağlanmıştır. 1737 yılında eyalet haline getirilerek, derebeyleri ve yerel yöneticiler tarafından idare edilir. XX.yüzyılın başlarında kazanın nüfusunu Kürtler ve Türkler, köylerin nüfusunu ise Ermeniler ve Yezidiler oluşturmaktaydı. Rumkale'de bugün gezilip görülebilecek eserler şunlard ı r: Kale harabeleri, Aziz Nerses Kilisesi harabeleri ve Barşavma Manastırı harabeleri. Önceleri Halfeti ilçesinin esas merkezi durumunda idi; Cumhuriyetten çok önce Halfeti bugün sular altı nda kalan yerine taşınmıştır.

KANTERMA MEZRASI HANI

Kesin in şa tarihi bilinmeyen yap ı yöre halkı tarafından "Selçuklu Hanı " olarak isimlendirilmi ştir. Avlu ve kapal ı bölümden oluşan karma tipte bir han olduğu kalıntılarından anlaşılmaktadır.

Süsleme öğelerinin kullanılmadığı büyük boyutlu kesme taşlardan inşa edilen tarihi yapının malzeme ve teknik özellikleri ortaçağa ait bir han olduğunu düşündürür 

 AZİZ NERSES KİLİSESİ

12 Yüzyı lın sonlarında Rumkale de ölen Patrick Nerses(Nerses Şnorhali) tarafından veya onun anısına inşa edilmiştir. Urfanın İmadeddin Zengi tarafından ele geçirilmesi üzerine yazdığı Manzum mersiyesi ile tanınan Bu kişi 1166–1173 arasında Rumkale Ermeni Katalikosluğu görevinde bulunmuştur.
Sur içinde, kalenin güneyinde yer alan kilise, 1292'ye kadar Ermeniler tarafından Katolikosluk makamı olarak kullanılmıştır. Rumkale Türkler tarafından 17 yüzyılda ele geçirilince Kilise, camiye çevrilmiştir. Yapı günümüzde doğu cephesinin yamaca yaslanan bölümü dışında yıkık bir durumdadır. Yapının doğu cephesindeki süslemeli iki levha, Ermeni "Kaçkarları " (Taş levhalar)n ı n tipik bir örneğ idir.

 BARŞAVMA MANASTIRI
13 yüzyı lda Rumkale de yaşayan Yakubi Azizi Barşavma tarafından kendi adına inşa ettirdiği manastırdır. Yapının birbirine bitişik iki yapısından bazı bölümler günümüze kadar gelebilmiştir.

Manastırın inşasında büyük bloklar halinde kesme taşlar, düzgün kesme taşlar , kemer ve örtü sisteminde ise tuğla görünümü verilmiş kesme taşlar kullanılmıştır. Manastırın içinde ayrıca bir kuyuda bulunmaktadır.

 NORHUT KİLİSESİ
İlçenin norhut köyünde yer alan, üç nefli bazilikal planlı V. Yüzyıl Bizans Dönemine tarihlenen bir kilise kalıntısıdır. Önemli bir kısmı günümüze kadar ulaşmıştır.

MENÜYE DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ